Kies je godsdienst

Het laatste verhaal in mijn nieuwe boek De vooruitkijkspiegel , dat maandag 5 oktober in Utrecht wordt gepresenteerd, heet Kies je godsdienst . In dit verhaal springen we naar een toekomstige tijd, waarin deze technologie verder is ontwikkeld. Dan kan iedereen met een badmuts met elektroden naar wens religieuze ervaringen oproepen en weer uitzetten. Uiteraard roept dat ethische en levensbeschouwelijke vragen op. Het verhaal heeft een Utrechts tintje: het begint boven op de Domtoren en speelt deels in de Domstad.

Volgens sommige biologen en hersenwetenschappers zijn wij ons brein , naar de titel van een boek van Dick Swaab uit 2010. Onderzoek van Benjamin Libet uit de jaren 1980 wees uit dat bepaalde hersendelen eerst actief worden, voordat proefpersonen bewust een beslissing namen. Uit later onderzoek bleek dat dit noodzakelijk betekent dat de vrije wil niet bestaat. Koren en Persinger hebben hersengebieden elektrisch gestimuleerd met een zogenaamde God-helm. Hiermee dachten ze dat ze religieuze ervaringen op geroepen hadden. In 2016 werden bezoekers van Lowlands voor de gek gehouden met een nep-God-helm. Sommigen zeiden dat ze religieuze ervaringen kregen door de nep-God-helm. Het is dus nog lang niet zeker of de helm echt werkt. Recenter hebben onderzoekers geprobeerd om gebieden in de hersenen aan te wijzen, waar religieuze gevoelens gezeteld zouden zijn. Zowel neurobiologen als filosofen en theologen hebben de relatie tussen religie en hersenwetenschap verder genuanceerd. Anderen doen onderzoek naar herstel van het geheugen van mensen, om b.v. Alzheimer of epilepsiepatiënten te helpen. Verder hebben trans-humanistische onderzoekers zoals Kevin Warwick computerchips ingebouwd in het zenuwstelsel van mensen. Ze wilden zo mensen met hun gedachten via internet laten communiceren.

Het verhaal zet op een speelse manier aan tot nadenken over wat deze ontwikkelingen in het dagelijks leven zouden kunnen betekenen.